Πέμπτη 7 Οκτωβρίου 2010

Διασκευάζοντας... (BINTEO)

Διασκευάζω σημαίνει τροποποιώ, δίνω σε κάτι μια άλλη μορφή. Ή ακόμη αλλάζω κάτι έτσι ώστε να είναι κατάλληλο για ορισμένη άλλη χρήση ή να ικανοποιεί ορισμένες ανάγκες. Διασκευές και δη καλλιτεχνικών έργων συνέβαιναν πάντα. Καλές ή κακές. Πετυχημένες ή μη. Και η επιτυχία τους δεν κρίνεται πάντα με βάση το αισθητικό αποτέλεσμα – το οποίο άλλωστε είναι υποκειμενικό καθώς η ίδια η αισθητική διαμορφώνεται κατ άτομο και όχι καθολικά. Επιτυχής κρίνεται μια διασκευή - μια τροποποίηση - όταν ικανοποιεί τις ανάγκες που τη γέννησαν.

Διασκευές, ειδικότερα τραγουδιών, έχουν συμβεί πάμπολλες. Σε όλες τις εποχές. Και δεν αναφερόμαστε σε επανεκτελέσεις. Γιατί άλλο διασκευή και άλλο πιστή αναπαραγωγή του πρωτότυπου. Άλλο τροποποίηση και άλλο αναπαραγωγή.
Μια διασκευή είναι και αυτή του τραγουδιού «Υπάρχω» με τον Δημήτρη Πουλικάκο. Για πρώτη φορά η διασκευή αυτή ακούστηκε στη «συναυλία της βροχής» - όπως έμεινε στην ιστορία η συναυλία τον Ιούνιο του 1979 στο Δεύτερο Γυμνάσιο Ζωγράφου - καθώς αναβλήθηκε δύο φορές λόγω κακοκαιρίας. Είναι η διασκευή που προβάλλεται στις τελευταίες σκηνές της ταινίας του Νίκου Ζερβού «Δράκουλας των Εξαρχείων» (1983) (παρακολουθείστε στο βίντεο που ακολουθεί). Δισκογραφήθηκε μόλις το 2004 και κυκλοφόρησε στο διπλό CD του Δημήτρη Πουλικάκου «Αδέσποτα σκυλιά» (MBI).

Ο ίδιος ο Δημήτρης Πουλικάκος θα αναφέρει σε συνέντευξη στο rocking.gr:

«Τον Νικολόπουλο (τον γνώρισα) ναι, τον Καζαντζίδη όχι. Αυτό (το «Υπάρχω») το πρωτοέπαιξα στου Ζωγράφου. Μία σεζόν που δούλευα με το Σαββόπουλο στην Πλάκα, στο «Σκορπιό», ο Νικολόπουλος θυμάμαι ήρθε ένα βράδυ, παρέα με την Τάνια Τσανακλίδου, με την οποία είχα δουλέψει μία σεζόν στο «Θεμέλιο» μαζί με την Κωχ και τον Μητσιά, όταν είχε βγει το “Πολύ Ωραίο Στυλ”. Από ό,τι έβλεπα είχανε χεστεί στο γέλιο. Ναι, του Νικολόπουλου το ξέρω ότι του άρεσε, το διασκέδασε να πούμε. Ο άλλος δεν ξέρω.»

Η διασκευή αυτή δεν έγινε αποδεκτή εξ αρχής στους καλλιτεχνικούς κύκλους της εποχής και χαρακτηρίστηκε μη πολιτικώς ορθή. Αναφερόμαστε στα πρώτα χρόνια ενός μεταπολιτευτικού κύκλου που μόλις πρόσφατα έκλεισε. Στο απόσπασμα από την ταινία «Δράκουλας των Εξαρχείων» που ακολουθεί, διαφαίνεται ο πολιτικός χαρακτήρας που προσδίδει ο Πουλικάκος σε ένα καθαρά ερωτικό τραγούδι, που ως λαϊκό τραγούδι όμως, δεν επιδέχεται περαιτέρω προσεγγίσεις και ερμηνείες.




Ντυμένος αστυνομικός, λοιπόν, προσπαθεί να δηλώσει την αμφίδρομη σχέση αστικού κράτους (και των μηχανισμών που αποτελούν εκφράσεις του) και αναρχικών (με ότι αυτό προϋποθέτει και συνεπάγεται).

Πως αξιολογούμε εμείς αυτή τη διασκευή; 

Μονολεκτικά: Κακή. Αλλά και εύκολη, θα μπορούσαμε να πούμε. Όχι γιατί δεν ανταποκρίνεται στο μουσικό μας αισθητήριο. Αισθητικά δεν έχει νόημα να αξιολογήσουμε το οτιδήποτε. Όσο η αισθητική κατευθύνεται και διαμορφώνεται εξωγενώς… Είναι κακή γιατί δεν προσφέρει τίποτε. Έγινε για να γίνει. Δεν προβληματίζει περισσότερο από την πρωτογενή δημιουργία. Δεν νοηματίζει το στίχο αλλότροπα μια «βραχνή» φωνή.

Ίσα, ίσα… Συσκοτίζει τις έννοιες… Δεν προσδίδει κάτι καλλιτεχνικά στο τραγούδι. Ο Καζαντζίδης είναι σαφώς σημαντικότερος του Πουλικάκου ενώ οι συντελεστές παραμένουν οι ίδιοι. Ο Πυθαγόρας στιχουργεί και ο Νικολόπουλος συνθέτει. Κι όμως κάποιοι που απεχθάνονται τον Καζαντζίδη και «περιγελούν» το λαϊκό τραγούδι της εποχής του, αποδέχονται τέτοιες διασκευές.

Τα συμπεράσματα, όπως πάντα, δικά σας…

ΥΓ: Αν βέβαια στόχος των συντελεστών τέτοιων διασκευών είναι απλά να πείσουν τους «άπιστους» ή ακόμα να περάσουν το λαϊκό τραγούδι σε χώρους ξένους προς αυτό, τότε οι διασκευές κρίνονται πετυχημένες.
Δεν πάει πολύς καιρός άλλωστε που σε club της πρωτεύουσας ακούσαμε το «Κάτω απ’ το πουκάμισό μου» με την φωνή του… Πορτοκάλογλου!Ο ίδιος φρόντισε να μας κατατοπίσει, σε ανύποπτο χρόνο, αποκαλώντας το τραγούδι των Νικολόπουλου – Πυθαγόρα «μια από τις μεγαλύτερες ροκιές!».

Ξέρουν καλά σε ποιους απευθύνονται… Για να υπάρχουν(;)



Διαβάστε ακόμη:


Δεν υπάρχουν σχόλια: