Κανείς Έλληνας τραγουδιστής δεν αγαπήθηκε τόσο πολύ όσο ο Στέλιος Καζαντζίδης. Όσο κοινότυπο και αν ακούγεται αυτό, η ισχύς του είναι αδιαμφισβήτητη. Δεν είναι μόνο η εμπορική δύναμη του ονόματός του, ούτε η πολυετής παρουσία του στα μουσικά δρώμενα της Ελλάδας. Και άλλοι τραγουδιστές κατά καιρούς υπήρξαν εξαιρετικά εμπορικοί και δημοφιλείς.
Ούτε θέλουμε αλόγιστα να αποδώσουμε την εξαιρετική του δημοτικότητα, μόνο στο γεγονός ότι εξέφρασε τα προβλήματα ενός ολόκληρου λαού. Αυτο είναι γενικό και δεν εξυπηρετεί καθόλου την προσπάθεια προσέγγισης του φαινομένου του. (βέβαια το ορθότερο θα ήταν να μας αφορά η βίωση αυτού του φαινομένου και όχι η ανάλυση του)
Ο Καζαντζίδης υπήρξε πρόσωπο μυθικό σε μια εποχή που ευνοούσε την γέννηση και τη διατήρηση μύθων. Και ερευνώντας τα πράγματα μακροσκοπικά διαπιστώνουμε πως «μυθολογίες» τέτοιου τύπου στις δεκαετίες πριν το 1970 καλλιεργήθηκαν και εμπεδώθηκαν σε πολλές χώρες τόσο του Δυτικού όσο και του Ανατολικού κόσμου.
Ας πάρουμε για παράδειγμα την Ουμ Καλσούμ. Ο Αραβικός κόσμος υποκλίθηκε σε αυτήν την μεγάλη φωνή. «Πάνω από την Ουμ Καλσούμ είναι μόνο ο Θεός...», αυτό λέγανε και λένε όσοι αναφέρονται σε εκείνη.
Αλλά και ο Έλβις Πρίσλεϊ ο πλέον εμπορικός καλλιτέχνης στον κόσμο. Ένας «μύθος», που αξιοποιείται εμπορικά έως σήμερα, χτίσθηκε στη δεκαετία του 50 και του 60.
Η μήπως θα ξεχάσουμε τον σπουδαίο Τούρκο τραγουδιστή Ζεκί Μουρέν; Πως ένας ομοφυλόφιλος τραγουδιστής καθιερώθηκε σε μια τόσο συντηρητική κοινωνία όπως η Τουρκική;
Υπάρχει λοιπόν, κάποιο κοινό στοιχείο σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, που δηλώνει τον καθολικό χαρακτήρα του φαινομένου της μυθοποίησης.
Ποιό είναι το στοιχείο αυτό;
Ίσως η ύπαρξη για πρώτη φορά συστήματος προώθησης καλλιτεχνών σε κοινωνίες ανυποψίαστες και αφελείς… Ίσως οι αδυναμίες του συστήματος αυτού, που δημιούργησαν την εντύπωση πως καλλιτέχνες σαν τον Καζαντζίδη υπήρξαν απρόσιτοι, δώσανε λαβή για παραφιλολογία και υπερβολές…
Για να το κατανοήσουμε αυτό, αρκεί να αναλογιστούμε πως ενώ η μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου άκουγε Καζαντζίδη, αρκετοί δεν τον γνωρίζανε στην όψη.
Ακόμα σκεφτείτε πως είναι δυνατόν ο Καζαντζίδης να πουλά περισσότερους δίσκους από όσα ήταν τα μηχανήματα παραγωγής ήχου στα σπίτια των Ελλήνων.
Αφορμή για τη δημοσίευση αυτή στάθηκε μια φωτογραφία που μας έστειλε ο Σωτήρης Ζάχος, ένας αναγνώστης μας. Τον ευχαριστούμε πολύ για αυτό.
Στο καράβι για Σάμο κάποιος αυτοκινητιστής εκδηλώνει την αγάπη του για τον Στέλιο Καζαντζίδη, με μια φωτογραφία του στο εξωτερικό της δικής του νταλίκας.
Ούτε θέλουμε αλόγιστα να αποδώσουμε την εξαιρετική του δημοτικότητα, μόνο στο γεγονός ότι εξέφρασε τα προβλήματα ενός ολόκληρου λαού. Αυτο είναι γενικό και δεν εξυπηρετεί καθόλου την προσπάθεια προσέγγισης του φαινομένου του. (βέβαια το ορθότερο θα ήταν να μας αφορά η βίωση αυτού του φαινομένου και όχι η ανάλυση του)
Ο Καζαντζίδης υπήρξε πρόσωπο μυθικό σε μια εποχή που ευνοούσε την γέννηση και τη διατήρηση μύθων. Και ερευνώντας τα πράγματα μακροσκοπικά διαπιστώνουμε πως «μυθολογίες» τέτοιου τύπου στις δεκαετίες πριν το 1970 καλλιεργήθηκαν και εμπεδώθηκαν σε πολλές χώρες τόσο του Δυτικού όσο και του Ανατολικού κόσμου.
Ας πάρουμε για παράδειγμα την Ουμ Καλσούμ. Ο Αραβικός κόσμος υποκλίθηκε σε αυτήν την μεγάλη φωνή. «Πάνω από την Ουμ Καλσούμ είναι μόνο ο Θεός...», αυτό λέγανε και λένε όσοι αναφέρονται σε εκείνη.
Αλλά και ο Έλβις Πρίσλεϊ ο πλέον εμπορικός καλλιτέχνης στον κόσμο. Ένας «μύθος», που αξιοποιείται εμπορικά έως σήμερα, χτίσθηκε στη δεκαετία του 50 και του 60.
Η μήπως θα ξεχάσουμε τον σπουδαίο Τούρκο τραγουδιστή Ζεκί Μουρέν; Πως ένας ομοφυλόφιλος τραγουδιστής καθιερώθηκε σε μια τόσο συντηρητική κοινωνία όπως η Τουρκική;
Υπάρχει λοιπόν, κάποιο κοινό στοιχείο σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, που δηλώνει τον καθολικό χαρακτήρα του φαινομένου της μυθοποίησης.
Ποιό είναι το στοιχείο αυτό;
Ίσως η ύπαρξη για πρώτη φορά συστήματος προώθησης καλλιτεχνών σε κοινωνίες ανυποψίαστες και αφελείς… Ίσως οι αδυναμίες του συστήματος αυτού, που δημιούργησαν την εντύπωση πως καλλιτέχνες σαν τον Καζαντζίδη υπήρξαν απρόσιτοι, δώσανε λαβή για παραφιλολογία και υπερβολές…
Για να το κατανοήσουμε αυτό, αρκεί να αναλογιστούμε πως ενώ η μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου άκουγε Καζαντζίδη, αρκετοί δεν τον γνωρίζανε στην όψη.
Ακόμα σκεφτείτε πως είναι δυνατόν ο Καζαντζίδης να πουλά περισσότερους δίσκους από όσα ήταν τα μηχανήματα παραγωγής ήχου στα σπίτια των Ελλήνων.
Αφορμή για τη δημοσίευση αυτή στάθηκε μια φωτογραφία που μας έστειλε ο Σωτήρης Ζάχος, ένας αναγνώστης μας. Τον ευχαριστούμε πολύ για αυτό.
Στο καράβι για Σάμο κάποιος αυτοκινητιστής εκδηλώνει την αγάπη του για τον Στέλιο Καζαντζίδη, με μια φωτογραφία του στο εξωτερικό της δικής του νταλίκας.
3 σχόλια:
Σάββατο 4/4/2009 αφιέρωμα στον Καζαντζίδη στον Σπύρο Παπαδόπουλο στην υγειά μας με τον σύλλογο του Βόλου - Ξανθάκης , Ανδρεάτος , Μπάσης , Νέγκα , Ασλανίδου και ο Βαρδής με τον Καραντίνη
Πολυ Καλη δουλεια,Η σελιδα , λεει τα παντα μονη της
Με την ευχή να περάσετε καλά
ΑΓΙΑΝΑΠΑ, Β´ - Απόσπασμα
[…] Δεν είναι αγέρας τούτος του Βαγιού
δεν είναι της Ανάστασης
μα είναι της φωτιάς και του καπνού
της ζωής της άχαρης.
Κάτω απ΄ τη γέρικη συκομουριά
στεγνός ο αγέρας γύρισε
οσμίζουνταν παντού φλουριά
και μας επούλησε.
Γ. Σεφέρης
Δημοσίευση σχολίου